Beleid & Advies

In Nederland zijn vier partijen die de archeologie vormgeven: Europa, het Rijk, de Provincie en de Gemeenten.

Verdrag van Malta

In 1992 ondertekenden de lidstaten van de Raad van Europa het Verdrag van Malta. Dit Verdrag heeft als doel het cultureel erfgoed in de bodem beter te beschermen. Speerpunt van het Verdrag is het streven naar behoud van archeologische waarden in situ, dat wil zeggen onverstoord in de bodem. Wanneer verstoring dreigt, moet worden gestreefd naar een alternatief waarbij de bodem niet wordt verstoord. Indien dit niet mogelijk is en de bodem toch wordt verstoord, zijn de kosten voor het archeologisch onderzoek middels het Verdrag voor de verstoorder.

Het Rijksbeleid

In Nederland vormt de Erfgoedwet samen met de Omgevingswet het wettelijke fundament voor cultuurhistorie en archeologie. Het Rijksbeleid dicteert dat wanneer een gemeente een bestemmingsplan opstelt, rekening moet worden gehouden met de in het gebied aanwezige cultuurhistorische en archeologische waarden. Deze waarden worden dus uitdrukkelijk meegewogen bij het vaststellen van bestemmingsplannen. Voor de gemeenten die geen eigen beleid hebben vastgesteld, geldt het Rijksbeleid met een corresponderende vrijstellingsgrens van 100 m2. Dit betekent dat bij iedere bodemingreep groter dan 100 m2 het archeologisch aspect in de ontwikkeling dient te worden meegewogen.

De Provincie

Op het gebied van archeologie heeft de provincie Noord-Holland een aantal wettelijke taken. De eerste taak is de depotfunctie, die bestaat uit het beheren van archeologische vondsten en documentatie. De provincie is ook eigenaar van de vondsten.
De tweede taak van de provincie is de zorg voor de ruimtelijke kwaliteit. De provincie Noord-Holland heeft 10 archeologische gebieden van provinciaal belang gedefinieerd. Eén van deze gebieden is West-Friesland. Als in dit gebied waardevolle archeologische vindplaatsen moeten worden aangetast, vraagt de provincie aan te geven op welke wijze met de archeologische waarden wordt omgegaan.

Gemeenschappelijke Regeling Archeologie

De gemeenten krijgen vanuit Europa, het Rijk en de Provincie dus verschillende regels opgelegd, waaraan zij moeten voldoen. Zeven gemeenten van West-Friesland hebben besloten om samen te werken om aan de eisen betreffende archeologie te voldoen. In juni 2010 is de Lichte Gemeenschappelijke Regeling Archeologie West-Friese Gemeenten opgericht, een samenwerkingsverband tussen de gemeenten Drechterland, Enkhuizen, Koggenland, Hoorn, Medemblik, Opmeer en Stede Broec. Per 1 januari 2018 zijn de gemeenten Schagen en Texel aangesloten bij de Lichte Gemeenschappelijke Regeling. Archeologie West-Friesland vormt de adviserende instantie van dit samenwerkingsverband. Per 2021 ondersteunt Archeologie West-Friesland ook de gemeente Hollands Kroon door middel van een dienstverleningsovereenkomst (DVO).

Meer over Beleid & Advies

Archeologisch beleid per gemeente
Advies bij ruimtelijk plan