Uitvoering archeologisch onderzoek

Wanneer uit een archeologische quickscan is gebleken dat een te ontwikkelen terrein archeologische waarden bevat en dat deze niet in de bodem behouden kunnen blijven, dienen deze op een verantwoorde wijze te worden onderzocht. Dit kan op verschillende manieren gebeuren. In de quickscan staat wat de voorgestelde werkwijze is. Het zelf verrichten van een archeologische opgraving is volgens de wet niet toegestaan. Archeologische opgravingen kunnen uitsluitend worden uitgevoerd door toegelaten partijen.

Het is raadzaam pas een bouwplan verder uit te voeren of een terrein te kopen als inzicht is verkregen over de financiële consequenties van archeologisch onderzoek. De kosten van een archeologisch onderzoek zijn conform de huidige wetgeving geheel voor de veroorzakende partij. Kosten voor onderzoek kunnen verschillen al naar gelang de mate en zwaarte van onderzoek.

De veroorzaker betaalt voor alle vervolgstappen na de archeologische quickscan: Bureauonderzoek, Programma van Eisen, Inventariserende Veldonderzoeken en Opgravingen. Ook kan bijvoorbeeld na een booronderzoek worden geconstateerd dat een terrein verder niet behoeft te worden onderzocht. Verder onderzoek stopt dan.

De markt voor het uitvoeren van archeologisch onderzoek is in 1996 geliberaliseerd. Daarbij zijn ook diverse commerciële marktpartijen door de overheid toegelaten. Het staat de veroorzaker vrij om voor elke fase in het archeologisch proces eigen adviseurs en onderzoeksbureaus in de arm te nemen.

Met het betalen voor een archeologisch onderzoek wordt de veroorzaker geen eigenaar van de vondsten. Alle vondsten en de zorg daarvoor, de gegevens en data zijn conform de Erfgoedwet eigendom van de Provincie Noord Holland of de Gemeente Hoorn. De uitvoerende partij zal deze daar na het eind van een project ook aanleveren.

Uitvoering door een marktpartij

Wil een veroorzaker een goed inzicht krijgen in de totale kosten van eventuele onderzoeken dan is het belangrijk over een deugdelijk Programma van Eisen te beschikken. Op basis van dit document kunnen archeologische bedrijven of instellingen een prijsopgave doen. Indien u kiest voor een commerciële uitvoering kunt u diverse archeologische bedrijven vinden via:

Let vooral bij het uitvragen van prijzen op de vergelijkbaarheid binnen de offertes, op stelposten en voorwaarden voor meerwerk. Om u binnen dit complexe en soms langdurige traject te laten begeleiden en risico’s inzichtelijk te maken, kunt u ook een archeologisch adviseur inschakelen. Bij commerciële uitvoer zal de gemeente toezicht houden op de procesketen en op het werk.

Uitvoering door Archeologie West-Friesland

De wetgever heeft echter een duaal systeem opgezet. Daarin mogen gecertificeerde bedrijven en organisaties archeologische werken uitvoeren. Archeologie West-Friesland is sinds juni 2017 gecertificeerd en kan bogen op 75 jaar ervaring in archeologisch onderzoek in West-Friesland. Alle eventuele kosten, taken en verantwoordelijkheden zijn dan in een keer duidelijk en de adviseur is altijd dichtbij.
Archeologie West-Friesland staat onder toezicht van de deelnemende gemeenten, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, de Rijks Erfgoedinspectie, de SIKB/certificerende instellingen en verbetert haar werkprocessen door middel van peer-judgement en de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie.