Kort geleden vond een opgraving plaats door Archeologie West-Friesland aan de Midwouder Dorpsstraat 25 in Midwoud, in opdracht van de familie Keijzer die op deze plek een nieuw huis gaat bouwen. Hier bevond zich tot vorig jaar een grote stolpboerderij uit 1905. Dit was niet de eerste stolp op deze plek, want in de periode vóór 1905 stond ook een stolp op het perceel. Deze oudste stolp is al in de 16de of 17de eeuw gebouwd. Bij het onderzoek zijn ook oudere sporen gevonden, die uitwijzen dat al in de Middeleeuwen op het perceel werd gewoond.
Een middeleeuwse huisterp
Al in de 12de of 13de eeuw is op het perceel een kleine huisterp opgeworpen, direct langs de straat. In het gebied bevond zich toen nog veel veen in de ondergrond en er is dan ook veen gebruikt om de huisterp op te werpen. Op het terpje moet een huis hebben gestaan, maar hiervan is niets teruggevonden. Bij de bouw van de eerste stolpboerderij is de terp namelijk afgeplat, zodat een plateau ontstond. Hierbij zijn sporen van de oudste huizen verloren gegaan. Wel is een waterput met onversterkte wanden gevonden die rond 1550 is gedempt. Die was waarschijnlijk onderdeel van een rechthoekige boerderij, een zogenaamd langhuis, en bevond zich vermoedelijk in de koeienstal van het gebouw.
De eerste stolpboerderij
In de late 16de of 17de eeuw is direct langs de straat een stolpboerderij gebouwd. Het ging om een zogenaamde Westfriese stolp, met de darsdeuren in de voorgevel en een kort voorhuis. Van de boerderij zijn diverse funderingen teruggevonden, onder andere van gevels en de schoorsteen. Binnen het woongedeelte lag een regenwaterkelder, voor het opvangen van regenwater van het dak. Dit werd door de bewoners gebruikt om te drinken en om mee te koken.
In de koeienstal, aan de achterkant van de boerderij, is een ronde bakstenen waterput gevonden. Het grondwater dat toestroomde in de put werd gebruikt als drinkwater voor de koeien. Opmerkelijk is dat de waterput via een uitgeholde boomstam in verbinding stond met een tweede waterput die onder de achtergevel van de stolp lag. Deze tweede waterput werd op zijn beurt gevoed met slootwater via een diepe greppel die was gevuld met schelpen. Dit is waarschijnlijk zo gedaan doordat grondwater door de vette zeeklei in de ondergrond slecht toestroomde in de waterputten.
De stolp uit 1905
In 1905 is de oude stolpboerderij afgebroken, waarna een nieuwe grote stolpboerderij met dubbel vierkant (houtskelet) is gebouwd. Dit is gedaan in opdracht van Trijntje Zijp, de weduwe van Fredrik Jacobsz Groot (overleden in 1900). Fredrik was van 1862 tot 1900 burgemeester van Midwoud/Oostwoud. Het echtpaar woonde in Mariënhof (Midwouder Dorpsstraat 24), gelegen schuin tegenover de stolpboerderij.
De palen van het houtskelet stonden op vierkante bakstenen fundamenten, waaronder sprake was van grondverbetering. Dit betekent dat een kuil is gegraven door de slappe klei en het veen heen, die vervolgens is opgevuld met zand. Daarop is het bakstenen fundament geplaatst. Bij de funderingen van de gevels van de boerderij was een ander type fundering toegepast: haaks onder de muren lagen grote brokken van oud muurwerk, waarschijnlijk afkomstig van de 17de-eeuwse stolpboerderij. In de stolp uit 1905 is geen waterput gevonden, deze bevond zich waarschijnlijk buiten de boerderij. Zowel aan de voor- als achterkant heeft een schoorsteen gestaan.
Bij de sloop van de stolp uit 1905 is het houten vierkant behouden. Deze wordt hergebruikt bij de renovatie van een stolpboerderij in Zwaag.
